Toen ik nog in loondienst werkte, mailde ik tijdens werktijd nooit. Ik vond het pure tijdverspilling en irriteerde me suf als collega's lachten om mails met een filmpje erin, of als ze een break namen om gestuurde foto's te bekijken. Je zou denken dat ik de ideale werknemer was. Een werkpaard die bergen werk verzette. Nu denk ik daar wat genuanceerder over. Mijn collega's hadden het beter voor elkaar dan ik.

Ik laadde me vol werkstress terwijl mijn collega's hun werkstress konden ontladen. Zij konden ontspannen, ik niet. Met een burn-out als gevolg.

Veschillende dingen spelen een rol. Werk moet leuk zijn, anders zijn werknemers niet gemotiveerd. Leg je zeer strenge regels op, bijvoorbeeld over privémails of internetgedrag, dan gaat dat ten koste van de werkmotivatie. Worden de werkomstandigheden te leuk, dan gaan de remmen los. Voor werkgevers lijkt me dat niet handig.

Uitgangspunt is de mate van eigen verantwoordelijkheid. Hoe verantwoordelijker werknemers zich voelen over hun werk, hoe meer je ze los kunt laten. Big brother-gedrag werkt dan averechts. Voor werknemers met minder verantwoordelijkheidsgevoel is een andere aanpak vereist. Zolang je als werkgever je keuzes goed onderbouwt en uitleg geeft, zullen medewerkers regels en keuzes snappen, ook al voelen ze in eerste instantie weerstand.