Mentaal fit en sterk: JIJ bepaalt.
Rubriek: Tekst en Redactie • 

"Ja hoor, we hebben de tekst ontvangen. We hebben 'm ook al aangepast." Toen vriendin X deze boodschap hoorde schrok ze zich wild. "Aangepast? Pardon? Mag ik dan ook weten wát jullie precies hebben aangepast?"

'Natuurlijk. Ik stuur u de gewijzigde tekst wel toe."

De verwondering van X was groot. Ten eerste werd niet gereageerd op haar e-mail. Daarin meldt ze haar verzoek tot het plaatsen van een betaalde advertentie/ingezonden mededeling over een informatiebijeenkomst. Toen ze vervolgens de krant telefonisch benaderde (ze had al een week niets gehoord terwijl ze wel om een leesbevestiging had gevraagd) kreeg ze doodleuk bovenstaande reactie. Ze viel helemaal van haar stoel toen ze zag dat haar informatiebijeenkomst niet om 19.30 uur, maar vanaf 19.30 uur start. Alsof haar bijeenkomst, ten onrechte, op willekeurige tijdstippen na half acht 's avonds te bezoeken is.

Wat als X niet had gebeld? Had de krant de tekst dan, zonder inzage van de klant, geplaatst? Zou ze dan gewoon een factuur ontvangen met het verzoek tot betaling? Wat als de bijeenkomst al was geweest? Dan zou een rectificatie geen zin meer hebben.

Eén ding is voor X zeker. In het vervolg houdt ze scherp de vinger aan de pols wanneer het gaat om kranten en (betaalde) ingezonden mededelingen. Voor je het weet staat er iets heel anders in de krant dan je voor ogen hebt...

 

Xiwel • 14-01-2008, 21:40
Ik ken het effect en waarschijnlijk draait het om dezelfde krant waar ik ook van schrok. Een organisatie waar ik bij werk had een scherp persbericht naar de krant gestuurd. Krant vraagt mogen we het in interviewvorm plaatsen, want er is al meer nieuws geplaatst rond dit onderwerp? De indiener stemt daarin toe, je kan toch maar beter iets dan niets in de krant krijgen. Toen ik het een paar dagen later in de krant las was de hele essentie zoek. Zo 'meende' en 'dacht' de indiener heel wat af, terwijl het voor ons en ook voor hem geconstateerde feiten betrof. Het viel ons nog mee dat er geen boze lezersbrieven in de krant kwamen.
Louise Hildebrand • 15-01-2008, 09:57
Daarom is het bij dit soort vragen altijd goed om te zeggen: geen enkel probleem als jullie de tekst redigeren, maar dan wil ik wel graag inzage vóór publicatie. Al heb je een kwartiertje, je kunt in ieder geval nakijken of er geen onwaarheden in de tekst zijn geslopen.
Xiwel • 15-01-2008, 12:31
@Louise: Dat klopt, een grote fout lag bij ons zelf. De indiener deed dat vlak voor zijn vakantie. Zelf had ik al eens aangegeven dat ik niet veel met de pers van doen wil hebben, ik heb een te opvallende naam die ik liever niet in de krant zie. Een derde lag in het ziekenhuis en een vierde kon de indiener niet berijken. Kortom het moest maar even zo, want het had haast.
Reiziger • 15-01-2008, 20:09
Dan maar even advocaat van de duivel: je zou eens moeten zien hoeveel bagger er aan zogenaamd 'scherpe persberichten' dagelijks op de burelen van een redactie belandt. Daardoor gaat er wel eens wat mis in de bewerking.

In het geval van de informatiebijeenkomst had er natuurlijk moeten staan: de bijeenkomst is vanaf half acht, vindt plaats vanaf half acht (beide taalkundig correct). Of: de bijeenkomst begint om half acht. Het woord start wordt te pas en vooral te onpas gebruikt. Een schaatser start op de 10 kilometer, maar een bijeenkomst begint om half acht.

Overigens valt dit soort kritiek een beetje in de categorie mierenneuken. Zulk geneuzel tref je vooral aan onder welzijns- en sociaal-culturele instellingen. Wat dat 'scherpe persbericht' betreft: op het moment dat je een interview plaatst, komen de uitspraken voor rekening van de geinterviewde, in dit geval de indiener. Die vindt dus van alles, zegt van alles, meent van alles (of, om de woordkeus af te wisselen, denkt van alles). Het is puur een stylistische vorm van weergeven, wat verder niks met feiten of geen feiten heeft te maken.

Overigens, voor de geinterviewde mag iets een feit zijn, voor een krant die dat niet heeft gecontroleerd is een zogenaamd feit niet per definitie een feit. Dus neemt een krant daar bewust afstand van en schrijft de informatie toe aan de geinterviewde.
Piet is dood. Jantje leeft. Dat zijn feiten. Maar als we vaststellen dat Jantje er meer dood dan levend uitziet, dan vinden wij dat wel een feit, maar is het dat niet.
Louise Hildebrand • 16-01-2008, 10:18
@Reiziger. Ik geloof direct dat redactieleden veel bagger onder hun neus krijgen. En natuurlijk kan er weleens wat misgaan met de bewerking en dat is op zich niet erg. Fouten maken is menselijk. Waar ik me aan stoor is als redactieleden (of mensen uit andere beroepsgroepen!) er onverschillig mee omgaan. Als een gesprek stopt na 'Ik zal het veranderen' of 'Het klopt inderdaad niet', dan komt dat bij onbetrokken over. Het is toch niet zo moeilijk om sorry te zeggen? En dat hoeft echt niet op een nederige manier.

Of iets in de categorie mierenneuken valt, is persoonlijk. Je zou zelfs het belang van grammaticaregels in twijfel kunnen trekken. Neem het volgende voorbeeld: 'Ik wordt om half agt gebelt.' Waarschijnlijk snapt iedereen wat de schrijver bedoelt, ook al staan er grammaticale fouten in. Daarmee snijd ik wellicht een interessant topic aan. Zijn tekstschrijvers en journalisten minder belangrijk dan bijvoorbeeld artsen en verloskundigen?
Reiziger • 16-01-2008, 11:55
Het antwoord op die laatste vraag is: ja.
Louise Hildebrand • 16-01-2008, 12:26
Heb ik nog een andere leuke vraag voor je. :)

Stel er gebeurt een ongeluk en iemand raakt levensgevaarlijk gewond. Is diegene die de ambulance belt minder belangrijk dan de arts die het slachtoffer uiteindelijk redt?
Reiziger • 16-01-2008, 21:33
Zo lust ik er nog een paar. Is het mobieltje waarmee iemand de ambulance belt belangrijker dan de accu waarmee de ambulance start?
De tweede vraag is niet vergelijkbaar met de eerste. In het tweede geval is de tijdsbepaling van belang, waaruit volgt dat degene die belt belangrijker is. Immers, zonder belletje, geen arts dus dan valt er ook niets te redden.
Het belang van journalisten en in mindere mate tekstschrijvers (ai, dat gaat weer discussie opleveren...!) is een maatschappelijke, het belang van artsen en verloskundigen is universeel. Tenminste, als we het belang van gezondheid onbetwist boven dat van het functioneren van de maatschappij stellen.
Louise Hildebrand • 17-01-2008, 12:05
Belang van een bepaald beroep is denk ik ook afhankelijk van een bepaalde situatie. Ergens in Verweggistan kan wel een dokter wonen die aids kan genezen, maar als er geen journalist is die bekendheid geeft aan deze persoon dan blijft deze kennis onbenut.

En hoe zie jij het belang van bijvoorbeeld een neuroloog in vergelijking tot een verpleegster? Ik weet uit ervaring dat veel doktoren zich hoger in rang voelen dan verpleegsters. Maar of dat altijd zo terecht is...

Of een journalist belangrijker is dan een tekstschrijver? Die discussie laat ik voor een volgende keer liggen. ;-)

Uiteindelijk zie ik liever dat iedereen gelijkwaardig is en dat we, in een goed functionerende maatschappij, elkaar nodig hebben. Of je nou vuilnisman bent, kapper, arts, tekstschrijver of journalist.

Reiziger • 17-01-2008, 20:17

De neuroloog is belangrijker dan de verpleegster, omdat de neuroloog bepaalde aandoeningen kan verhelpen (daar gaan we dan maar even vanuit). De verpleegster doet de nazorg, maar zonder de neuroloog beland je niet in het bed bij (let wel: bij, niet met) de verpleegster. Daar staat tegenover dat ik in bepaalde gevallen liever een verpleegster heb dan een neuroloog. Als ik gewond raak op het slagveld bijvoorbeeld. Dan heb je aan een neuroloog ook niks.

En wat dat journalist/versus tekstschrijver betreft: een journalist heeft tot taak zonder last, ruggenspraak of commercieel belang, te beschrijven wat er gebeurt. De inhoud van zijn tekst (en dan heb ik het over de verslaggeving, niet over opiniërende artikelen) wordt bepaald door wat hij ziet en hoort. Dat kan de lezer soms onwelgevallig zijn. De journalist heeft, ideaal gesproken, een controlerende taak of zorgt ervoor dat de burger/kiezer de gekozenen kan controleren. De tekstschrijver schrijft in opdracht en schrijft dus per saldo wat de opdrachtgever wenst. De tekstschrijver is daarom belangrijk, maar vooral als ondersteuning van bedrijven of organisaties.

Ik ben het overigens met je eens, wat de laatste alinea betreft. Maar tussen wensen/vinden en de feitelijke praktijk zit een verschil.
Louise Hildebrand • 18-01-2008, 11:47
Tekstschrijvers schrijven inderdaad in opdracht waarbij een goede tekstschrijver naar mijn mening ook communicatieadviseur is. Hij of zij denkt mee met de klant en geeft advies hoe communicatieuitingen het beste naar buiten kunnen worden gebracht.

Wat journalisten betreft. Ik ben goede, integere journalisten tegengekomen, maar ook minder integere, puur op sensatie beluste journalisten. Hopelijk blijft de eerste groep oververtegenwoordigd.
Reiziger • 18-01-2008, 13:17
Ik ben hele aardige tekstschrijvers tegengekomen. En héle slechte. Ik klamp mij vast aan de leuke ontmoetingen. :-P
Louise Hildebrand • 18-01-2008, 16:13
Ik ook :-))

Reageer op dit artikel

Naam: E-mail: * Website:
Reactie:
*   Bij de eerste keer reageren wordt er een e-mail naar je gestuurd
     ter bevestiging van je reactie.
Onthoud mijn gegevens
Stuur e-mailnotificatie nieuwe reacties.

Vanzelfsprekend zijn er een paar gedragsregels betreffende de inhoud van je reacties.