Goede dingen zijn vanzelfsprekend, fouten zijn funest. Het is de presteer- en pleasecultuur waar je als kind al mee wordt geconfronteerd. 'Ik waarschuw je, je bent nu echt niet lief. Wat is er met je aan de hand? Waarom ben je zo vervelend?! Nog 1 keer, dan ga je naar bed. Je hebt het verpest, je gaat NU naar bed!' En zo wordt elk kind als een Pavlov-hond geconditioneerd dat je altijd lief moet zijn, geen fouten mag maken en vooral moet pleasen.
Het ene kind is opstandiger dan het andere. En dat merk je ook bij volwassenen. Diegenen die meer please- en presteergedrag vertonen zijn beter geïndoctrineerd dat diegenen die er minder last van hebben. Of wat vriendelijker gezegd, hebben er sterk voor gekozen om zich aan te passen aan de wensen van hun omgeving.
Wat erin is gestampt gaat er lastiger uit. Zo kan ik me herinneren dat ik altijd een lief kind ben geweest en dat er nadruk werd gelegd op goede cijfers. Opstandig zijn of slecht presteren kwam niet in mijn kinderwoordenboek voor (overigens wel in mijn tienerwoordenboek, tenminste, opstandig zijn...). Maar zou ik dan daadwerkelijk zo lief en prestatiegericht zijn, of zou ik me vooral hebben aangepast aan de wensen van mijn ouders/leraren/vriendinnetjes?
Goed kunnen aanpassen aan de wensen van de omgeving heeft voor- en nadelen. Voordeel is dat je mensen en situaties snel door hebt. Je voelt stemmingen aan en situaties kun je beter overzien. Je kunt je ook beter inleven in situaties van anderen. Nadeel is dat je moeilijker je eigen behoeftes en wensen kunt inschatten. Soms ben je in de war Is dit de behoefte van de ander, of de behoefte van mezelf? Hetzelfde geldt voor presteergedrag. Wil ik presteren om andere mensen tevreden te stellen, of omdat ik dat zelf wil?
Later werd dat geldverdienen steeds onbelangrijker en kregen mijn bazen het steeds lastiger om me tot iets aan te zetten. Maar als ik ergens achter stond, dan hadden ze ook een goeie aan me.
Ik heb ook bazen gehad die het belangrijk vonden dat ik (en de overige werknemers) 'loyaal' was. Dus niet. Als ik zie dat er iets niet klopt, dan is mijn loyaliteit zo vertrokken.
Veel mensen hebben die luxe niet. Die blijven geld nodig hebben. Denk aan de kosten van een gezin en de vervolgopleiding van hun kinderen. Ze laten zich ook meer geld uit de zak kloppen door de gewiekste reclamemakers. Iphones en iPads worden op momenten gekocht dat ze er nog het 3dubbele voor betalen.
En dan blijft dat geld nodig en moeten ze loyaler blijven naar hun baas.