Filteren als denkfout

11 Oct 2012
0

Je hebt een geweldige avond met een vriend, je partner of familielid. Je lacht, hebt plezier, drinkt een drankje, je eet wat, hebt inspirerende gesprekken en je voelt je goed. Plotseling gebeurt er iets. De ander zegt of doet iets wat je niet leuk vindt. Vanaf dat moment voel je je naar. Misschien zeg je er iets van. Misschien niet. Je blijft denken aan dat ene ding. Die opmerking. Of die ene blik. Wat de ander daarna ook doet of zegt. Het is te laat. Wat een geweldige avond was, is nu een drama.

Scherpe (negatieve) focus
Dit is een voorbeeld van filteren. Een van de vele denkfouten die mensen kunnen maken. In plaats van het grote geheel te zien focus je op details. Ben je somber, negatief of angstig, dan is de kans groot dat je hypergevoelig bent voor sombere, negatieve of angstige details van jezelf, anderen of situaties. Je tunnelvisie is een feit.



Heb je 10 complimenten gekregen, dan onthoud je niet deze 10 complimenten, maar die ene negatieve opmerking. Kook je al jaren dagelijks een heerlijke maaltijd en verpest je het een keer, dan blijft die prutsmaaltijd voorgoed hangen. Heb je één keer een angstaanval gehad tijdens een van je vele presentaties, dan is voor jou de kans groot dat je opnieuw een angstaanval krijgt.

Zwart of wit oordeel
Nadeel van filteren is dat je een oordeel vormt op basis van een detail en niet het grote geheel. Natuurlijk kan dit detail zeer belangrijk zijn, maar door te focussen op dit ene detail kun je andere belangrijke (positieve) dingen over het hoofd zien. Met als gevolg dat je een extreem oordeel vormt waarbij jij of de ander er slecht vanaf komt.

Een paar filtervoorbeelden:

"Hij draagt witte sokken. Ik ga echt niet nog een keer met hem uit."

"Eén deelnemer vond mijn training niet leuk. Mijn training is niet leuk en goed genoeg."

"Ik presteer de laatste tijd niet zoals ik wil. Ik faal en kan het niet meer."

Geloven of onderzoeken?
Als je deze overtuigingen ook nog gelooft en niet onderzoekt, dan ondermijn je jezelf en de ander. Onderzoek je elke gedachte verder, dan zul je merken dat een genuanceerder oordeel beter past bij de situatie.

"Ja, hij is dol op lelijke witte sokken. Daarnaast is hij superlief, charmant en attent. Waarom zou ik niet nog een keer met hem uitgaan?"

"Ja, één deelnemer vond mijn training niet leuk, 20 deelnemers vonden mijn training wel leuk. Dus is mijn training leuk en goed genoeg."

"Ja, ik presteer de laatste tijd niet zoals ik wil. De afgelopen jaren heb ik wél enorm veel gepresteerd. Het gaat nu niet zoals ik wil, maar dat betekent niet dat ik faal of het niet meer kan."

Sta eens stil bij jouw filters. Denk jij vooral somber, negatief of angstig? Verruim dan je blikveld. Kijk ook naar de mooie, positieve of moedige dingen van jezelf, de ander of de situatie.


Reageer op dit artikel